Sıkça Sorulan Sorular
- 1.1.2017 itibarıyla 4a kapsamındaki çalışanların bağlı bulunduğu işyerinin çalışan sayısı göz önünde bulundurularak sisteme dâhil edilecek.
- Çalışanların otomatik katılıma dahil olma şartlarını taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre Sosyal Sigorta Kurumu ( SGK)'na yapılan bildirime göre işverene bağlı olarak çalışan sayısı hesabı yapılır. Çalışan sayısı tespit edilirken, kapsama alınma tarihinde en güncel SGK verisi (net çalışan sayısı) göz önünde bulundurulur. Kapsama alınma tarihini izleyen dönemler bakımından ise bu tarihi izleyen takvim yılı başları esas alınır.
- Özel sektörde beş kişinin altında çalışana sahip işverenler, bu aşamada sistem kapsamına dâhil edilmemiştir.
İşveren Bazında Kademeli Geçiş Tarihleri
1000 ve üzeri çalışanı olan özel sektör şirketleri | 01 Ocak 2017 |
250-999 arası çalışanı olan özel sektör şirketleri ve kamu kuruluşları (genel ve özel bütçeli idareler) | 01 Nisan 2017 |
100-249 arası çalışanı olan özel sektör şirketleri | 01 Temmuz 2017 |
50-99 arası çalışanı olan özel sektör şirketleri, Mahalli idareler ve KİT'ler (Kamu İktisadi Teşebbüsü) | 01 Ocak 2018 |
10-49 arası çalışanı olan özel sektör şirketleri | 01 Temmuz 2018 |
5-9 arası çalışanı olan özel sektör şirketleri | 01 Ocak 2019 |
- Türk vatandaşı veya mavi kart sahibi
- 45 yaşını doldurmamış
- Kamu (4c) ve özel sektör (4a) çalışanları ve çalışmaya yeni başlayacaklar otomatik katılım sistemine dâhil olacaktır.
- TBMM Genel Kurulu'nda 09.01.2017 tarihinde 1/796 esas numarası ile kabul edilen kanun tasarısı çerçevesinde, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandık çalışanlarının da sisteme dahil edilmesi ön görülmektedir.
- 4b kapsamındaki çalışanlar sisteme dâhil değildir.
- Emeklilik şirketinin seçimi
Otomatik katılım sistemine dahil olan her işveren, çalışanları adına, bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapmak ve mevzuattaki kriterlere uyan çalışanları bu plana dahil etmekle yükümlüdür. Şirket seçiminde, hizmet kalitesi, ve çalışanlara sağlanan avantajlar göz önünde bulundurularak tercihte bulunulmalıdır. - Fonların Seçimi
İşveren, sisteme giriş esnasında çalışandan faizli/faizsiz fon tercihini alır, tercihte bulunmayan çalışanları için söz konusu tercihi yapar. Çalışanın fon tercihlerinin, işverenin şirket ile yapacağı sözleşme kapsamında doğrudan emeklilik şirketine bildirilmesi de kararlaştırılabilir. - Katkı payının ödenmesi
İşveren, çalışanların maaşlarından prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3'ü olmak kaydıyla kesinti yaparak, bu tutarı en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden ilk iş günü emeklilik şirketine aktarmakla yükümlüdür. Ayrıca, çalışanların sisteme dâhil olması için, Kanun ve alt düzenlemeler kapsamındaki gerekli tüm bilgileri hazırlayarak şirkete bildirmek ve aylık olarak bu datayı şirkete iletmekle yükümlüdür. - Devir İmkanı
İşveren operasyonel gereklilikleri dikkate alarak, şirket seçimi ve katkı payının kesilmesi hariç diğer yükümlülüklerinin icrasını emeklilik şirketine bırakabilir. - Bilgilendirme
Çalışanların sisteme dâhil oluğuna ilişkin bilgilendirmede bulunmakla yükümlüdür.
- İşverenin bu yükümlülüklere ve otomatik katılım kapsamında yürürlüğe konacak mevzuata uymaması halinde, her bir ihlal için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca 100 TL idari para cezası uygulanır.
- İşveren katkı payını emeklilik şirketine eksik, geç aktarması veya aktarmaması durumunda, çalışanın birikiminde oluşan parasal kaybından sorumludur.
- Bir defa kapsama alınan işyerinin çalışan sayısında, kapsama alındıktan sonra gerçekleşen değişiklikler dikkate alınmaz. Örneğin, 01.01.2017 tarihinde 1000 çalışanı olan bir işverenin, 2 ay sonra çalışan sayısı 998'e düşerse, bu işveren otomatik katılım sisteminde kalmaya devam edecektir.
- İşverenin çalışan sayısının artarsa, sisteme dahil olmak için takip eden yılın başını bekler. İşyerlerinin çalışan sayısına göre kapsama alınması sadece kademeli katılım tarihinde aranan çalışan sayısına sahip olması halinde mümkündür. Örneğin;
Tarih 01.04.2017 (250-999) 01.07.2017 (100-249) Kapsam Tarihi Çalışan Sayısı 200 240 01.07.2017 Çalışan Sayısı 200 260* 01.01.2018
İşveren, çalışanların otomatik katılıma dahil olma şartlarını taşıyıp taşımadıklarına bakmadan, işyerindeki tüm çalışan sayısını dikkat almalıdır. (45 yaş altı/ üstü çalışan sayısı, yerli/yabancı/yurtdışında çalışan, şubelerdeki ve/veya birden fazla işyeri noktasında çalışan ayrımı yapılmaksızın.)
Çalışan katkı payı, prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3'üne karşılık gelen tutardır. Çalışan bu tutardan daha yüksek tutarda ödeme yapmak isterse işverenine bilgi vermelidir.
- Emeklilik sözleşmesinde farklı çalışan grupları için (örn. mavi yaka, beyaz yaka vb.) bir veya birden fazla ücret ödeme günü belirlenebilir.
- Çalışanların ücretinden kesilen katkı payları ücret ödeme gününü takip eden işgünü emeklilik şirketinin hesabına nakit olarak ödenir. İşverenin aynı çalışan için ilgili dönem içinde birden fazla tarihte ücret ödemesi yapması halinde (İkramiye, bonus, maaş farkı vb.) söz konusu tutara denk gelen katkı payı tutarı, ilgili ödeme tarihinde veya en geç müteakip ücret ödeme gününü takip eden iş gününe kadar emeklilik şirketine iletilir. Tutarlar ait olduğu ücret ödeme dönemiyle ilişkili katkı payı olarak emeklilik şirketine iletilir.
- Emeklilik şirketleri katkı payının nakden ödendiği günü ve sözleşmede belirlenen ücret ödeme gününü ayrı ayrı takip eder.
- Katkı payları çalışanların ücretinden kesinti yapılarak,sözleşmede belirlenen ücret ödeme günü öncesinde, emeklilik şirketine ödenebilir. Ancak, katkı payları her durumda ücret ödeme gününü takip eden işgünü emeklilik şirketine iletilmelidir.
- Çalışanın maaşı üzerinde bulunan haciz/nafaka gibi yasal kesintiler, (Maaşın %25'i düzeyinde) prime esas kazanç ve emeklilik keseneği etkilenmediği sürece, ödenecek katkı payı tutarını değiştirmeyecektir.
- Çalışanlar, otomatik katılım kapsamında, mevzuatta belirlenen oranın üzerinde bir oranda katkı payı kesilmesini her zaman talep edebilir.
- Çalışanın ücretinden yapılacak kesinti dışında ek katkı payı ödemesi yapılamaz.
- Katkı payı prime esas kazanç ve emeklilik keseneği referans alınarak hesaplanacaktır.
İşveren çalışanı adına katkı payı ödemesi yapamaz. Diğer taraftan, İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesi (İGES) kapsamında çalışana katkı payı ödemesi yapılabilir. Çalışan bağlılığı ve motivasyonunda önemli katkı sağlayan Grup Emeklilik uygulamalarıyla ilgili bilgi için tıklayın.
- Aynı işverene bağlı olarak tek iş akdi ile birden fazla işyerinde çalışılması ve çalışana tek bir ücret ödemesi yapılması durumunda tek bir sözleşme oluştulur.
- Aynı işverene bağlı olarak birden fazla işyerinde çalışması ve çalışana her bir işyeri için işvereni ile ayrı iş akdi bulunması ve her bir akit kapsamında ayrı ayrı ücret ödemesi yapılması halinde, her bir işyeri için ayrı ayrı sözleşme oluşturulur.
- Aynı işverene bağlı tek bir iş akdi kapsamında birden fazla işyerinde çalışması ve çalışana her bir işyeri kapsamında ayrı ayrı ücret ödemesi halinde, çalışan işvereni tarafından heri bir işyeri için çalışanlara sunulan ilgili emeklilik planına ayrı ayrı dahil edilir.
- Çalışanın birden fazla işvereni olması durumunda, Otomatik Katılım kapsamında yer alan her bir işvereni nezdinde Otomatik Katılım Sözleşmesi açılacaktır
.Otomatik Katılım'da AgeSA'yı tercih etmeniz durumunda Otomatik Katılım sözleşme süreçlerinizi Bi'tıkla Otomatik Kurumsal online şube üzerinden kolayca yapabilirsiniz. Ayrıca, Logo Yazılım'ın Bordro çözümlerini kulllanıyorsanız, bordro yazılımınızın içerisindeki BES Otomatik Katılım modülü içinden de AgeSA otomatik katılım sözleşmelerinizin süreçlerini yönetebilirsiniz.
Detaylı Bilgi
İşverenle emeklilik şirketi arasında, tarafların yükümlülüklerini detaylandıran bir sözleşme imzalanacaktır. Sözleşmelerin asgari içeriği, Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 30.12.2016 tarih ve 2016/39 sayılı genelgede belirtilmiştir.
İşverenler çalışanlarından herhangi bir form ve imza almayacaktır.
İşveren, anlaşma yaptığı emeklilik şirketini sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren en az 2 yıl süresince değiştiremez.Başka şirketten aktarımla düzenlenmiş sözleşmenin tekrar aktarıma konu olabilmesi için ise ilgili emeklilik şirketiyle en az 1 yıl çalışması gerekir.
- İşveren tarafından emeklilik şirketi hesaplarına gönderilen toplam katkı payı tutarının ilgili döneme ait tahsilat verisinde belirtilen tutarından az ya da daha fazla olması durumunda izlenecek yöntem dahil, mutakabakt süreçlerinin emeklilik şirketleri ile netleştirilmesi gerekir.
- Mücbir sebep nedeniyle, şirketlerin kamu harcama ve muhasebe bilişim sistemi üzerinde çalışan bazında tahsilat verisi alamaması durumunda, toplu gelen tutar için dağıtım yapılamayacadığından söz konusu tutar en geç ödemenin günü takip eden 2 iş günü içinde işverene iade edilir.
Otomatik Katılım'da AgeSA'yı tercih etmeniz durumunda Otomatik Katılım mutabakat ve tahsilat süreçlerinizi Bi'Tıkla Otomatik Kurumsal online şube üzerinden kolayca yapabilirsiniz. Ayrıca, Logo Yazılım'ın Bordro çözümlerini kulllanıyorsanız, bordro yazılımınızın içerisindeki BES Otomatik Katılım modülünde AgeSA otomatik katılım sözleşmelerinizin tahsilat işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz.Detaylı Bilgi.
Otomatik katılım kapsamında her bir işveren için ayrı tüzel kişilik olarak vergi kimlik kartı bazındaki çalışan sayısının dikkate alınması bekleniyor.
Bir çalışanın aynı işverene bağlı olarak tek bir hizmet akdi kapsamında birden fazla işyerinde çalışması ve çalışana tek bir ücret ödemesi yapılması halinde, çalışan işvereni tarafından tek bir emeklilik planına dâhil edilir.
Bir çalışanın aynı işverene bağlı olarak birden fazla işyerinde çalışması ve her bir işyeri için işvereni ile ayrı hizmet akdi bulunması ve her bir akit kapsamında ayrı ayrı ücret ödemesi yapılması halinde, çalışan işvereni tarafından her bir işyeri için çalışanlara sunulan ilgili emeklilik planına ayrı ayrı dâhil edilir.
Birden fazla işyeri olan işverenler için bütün işyerlerindeki çalışanların toplamı göz önünde bulundurulur ve tek bir çatı altında otomatik katılıma dahil edilir.
Çalışanın, otomatik katılım kapsamında yer alan her bir işvereni nezdinde otomatik katılım sözleşmesi açılacaktır.
Çalışanlar sisteme ilk girdiklerinde faizli veya faizsiz fon tercihi yapmaları istenir. Çalışan, tercih yapmazsa işverenin bildirdiği fon tercihi geçerli olur. Bu kapsamda, katkı payları, yapılan tercih doğrultusunda öncelikle planda yer alan "Başlangıç Fon"larına yönlendirilir. Katkı payları, fon kuruluşunun tamamlanmasından sonrabu fondan ayrılmayı tercih eden çalışanlara, sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, risk profil anketi sunulur. Katkı payları ve birikim katılımcı tercihi doğrultusunda sunulan farklı risk profilindeki fonlar/fon grupları aracılığı ile yatırıma yönlendirilir. Müşteri herhangi bir değişiklik yapmaz ise 01.01.2018 tarihinden itibaren "Başlangıç Fonu"ndan otomatik olarak "Standart Fon"a geçirilecektir. Standart fondan ayrılmayı tercih eden çalışanlara da, sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, risk profili anketi sunulur.
Evet, dahil edilecektir.
Prime esas kazanç ve emeklilik keseneği etkilenmediği sürece ödenecek katkı payı tutarı değişmez.
Evet, talep edebilirler.
İş değişikliği yaptığı tarih itibarıyla Otomatik Katılım sözleşmesi bulunan bir çalışanın, bireysel emeklilik hesabındaki birikimi ve varsa ödenen devlet katkısı, yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir grup emeklilik planı varsa, yeni işyerindeki plana talebi doğrultusunda aktarılabilir. Çalışanın sistemde kazandığı emekliliğe ve devlet katkısının hak edilmesine esas süresi, yeni işyerindeki planda aynen korunur.
Çalışan iş değiştirdiğinde, yeni işvereninde otomatik katılım kapsamında bir emeklilik planı yok ise veya kişinin çalışma ilişkisi son ermiş ise mevcut emeklilik planına kendisi devam edebilir. Bu durumda otomatik katılım sözleşmesinin olduğu emeklilik şirketine ödemeleri kendisi yapar (kredi kartı, banka hesabı vs kanalıyla).
Çalışan ilgili emeklilik planına devam etmek isterse bu sözleşmeye ilişkin tasarrufta bulunma hakkı çalışandadır.
Çalışanın işten ayrılması durumunda, tüm işlemlerini doğrudan emeklilik şirketi ile gerçekleştirecektir.
Otomatik katılım kapsamında çalışanlardan sisteme girerken giriş aidatı, sistemden ayrılma durumunda ise herhangi bir ertelenmiş aidat ya da ücret ödemesi alınamaz. Sistemde bulunduğu sürece çalışanların emeklilik hesabındaki birikimleri üzerinden emeklilik şirketleri tarafından Fon İşletim Gider Kesintisi (FİGK) dışında bir kesinti yapılmaz. Otomatik katılım kapsamında işverenleri aracılığı ile bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanlara sunulan tüm fonlar için azami yıllık fon işletim gider kesintisi oranı (FİGK) % 0,85 olarak uygulanır. Mevzuat uyarınca otomatik katılım kapsamında sunulan emeklilik yatırım fonlarında FIGK dahil Fon Toplam Gider Kesintisi (FTGK) maksimum yıllık %1,09'u aşamaz.
- Bir işyerine bağlı otomatik katılım emeklilik planından ayrılan çalışanlar, işverenleri tarafından, halen şirkette çalışıyor olması ve 45 yaşını doldurmamış olması şartıyla otomatik olarak sisteme tekrar dâhil edilirler.
- Emeklilik Gözetim Merkezi( EGM) , mevcut verilere göre her takvim yılı sonunda, bir önceki takvim yılında bir işyerine bağlı emeklilik planından ayrılan çalışanlardan aynı işyerinde çalışmaya devam eden ve müteakip Nisan ayı sonu itibarıyla 45 yaşını doldurmayacak olanları tespit eder ve emeklilik şirketine bir ay içerisinde bildirir. Emeklilik şirketi, EGM bildirimini izleyen ay sonuna kadar tespit edilen çalışanları ilgili işverenlere, sisteme tekrar dâhil edilmelerini teminen bildirir. İşverenler, bildirimi izleyen ikinci ayın sonuna kadar söz konusu çalışanlarını sisteme dâhil ederler.
Cayma/ayrılma işlemi gerçekleştirilen bir çalışanın, kendi talebi doğrultusunda, tekrar sisteme dâhil edilmesi mümkün değildir.
Ancak, aynı işyerinde çalışmaya devam eden ve belirtilen koşulları sağlayan çalışanlar Müsteşarlıkça belirlenen usuller kapsamında otomatik sisteme dahil edilir.
Çalışan katkı payı, işverenin taraf olduğu 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki haciz ve iflas yoluyla takip bakımından işçi alacağı niteliğinde imtiyazlı bir alacaktır. İşverenler otomatik katılım uygulaması kapsamındaki yükümlülükleri bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından denetlenir.