Sıkça Sorulan Sorular

Çalışanların bağlı bulunduğu işyerinin çalışan sayısı göz önünde bulundurularak kademeli olarak geçiş yapılacak otomatik katılım uygulaması 01.01.2017 tarihinde yürürlüğe girdi.

Kamu idarelerinde ve Özel Sektörde Çalışanların Kapsama Alınma Tarihleri:

• TC vatandaşı veya mavi kart sahibi
• 45 yaşını doldurmamış*
• Kamu sektörü çalışanları (4c)
• Özel sektör çalışanları (4a) (Bakanlar Kurulu Kararı tarafından belirlenmiş işyerinde bulunan çalışan sayısı göz önüne alınarak dâhil edilecektir)
• 4b kapsamındaki çalışanlar sisteme dâhil değildir.

45 yaşını doldurmuş kişiler talep etmeleri halinde otomatik katılım sistemine dahil olabilirler.

Otomatik katılım sistemine dâhil olan her işveren, çalışanları adına bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapmak ve mevzuattaki kriterlere uyan çalışanları bu plana dâhil etmekle yükümlüdür.

İşveren, çalışanların sisteme dâhil olması için, gerekli tüm bilgileri hazırlayarak emeklilik şirketine bildirecek ve aylık bu datayı emeklilik şirketine iletecektir. İşveren, çalışanların maaşlarından prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3'ü olmak kaydıyla kesinti yaparak, bu tutarı en geç çalışanın ücretinin ödeme gününü takip eden iş günü emeklilik şirketine aktaracak.

Çalışanın ücretinden kesilerek yapılan ilk katkı payı ödemesinin emeklilik şirketi hesaplarına nakit olarak aktarıldığı tarihi takip eden iş günü, otomatik katılıma dâhil edildiği emeklilik şirketi tarafından çalışana bildirilir. Çalışan bu bildirim tarihini takip eden 2 ay içinde cayma (çıkış yapma) hakkına sahiptir. Bu durumda, o güne kadar çalışanın ödediği katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri çalışana iade edilir. Çalışanın cayma süresi bittikten sonra sistemden çıkmak istemesi halinde, bireysel emeklilik sistemindeki çıkış kuralları geçerli olacaktır. Hazine Müsteşarlığı tarafından belirlenen Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki çıkış kurallarıyla ilgili detaylı bilgi için tıklayınız.

Sistemden çıkış yapan bir çalışanın, kendi talebi doğrultusunda, tekrar sisteme dâhil edilmesi mümkün değildir.

Ancak, aynı işyerinde çalışmaya devam eden ve koşulları sağlayan çalışanlar Müsteşarlıkça belirlenen usuller kapsamında tekrar sisteme dâhil edilir.

• Bir işyerine bağlı otomatik katılım emeklilik planından ayrılan çalışanlar, işverenleri tarafından, halen şirkette çalışıyor olması ve 45 yaşını doldurmamış olması şartıyla otomatik olarak sisteme tekrar dâhil edilirler.
• Emeklilik Gözetim Merkezi( EGM) , mevcut verilere göre her takvim yılı sonunda, bir önceki takvim yılında bir işyerine bağlı emeklilik planından ayrılan çalışanlardan aynı işyerinde çalışmaya devam eden ve müteakip Nisan ayı sonu itibarıyla kırk beş yaşını doldurmayacak olanları tespit eder ve emeklilik şirketine bir ay içerisinde bildirir. Emeklilik şirketi EGM bildirimini izleyen ay sonuna kadar tespit edilen çalışanları ilgili işverenlere, sisteme tekrar dâhil edilmelerini teminen bildirir. İşverenler, bildirimi izleyen ikinci ayın sonuna kadar söz konusu çalışanlarını sisteme dâhil ederler.

Çalışan katkı payı, prime esas kazancın veya emeklilik keseneğine esas aylığın minimum %3'üne karşılık gelen tutardır. Çalışan bu tutardan daha yüksek tutarda ödeme yapmak isterse işverenine bilgi vermelidir.

• Çalışanın ödediği katkı payının %30'u oranında verilen devlet katkısı
• 2 aylık cayma süresinin sonunda sistemde kalmayı tercih etmeleri halinde 1000 TL başlangıç devlet katkısı
• Emeklilik döneminde birikimini en az 10 senelik yıllık gelir sigortası olarak almayı tercih eden çalışanlara ise birikiminin %5'i kadar ilave devlet katkısı

Başlangıç Devlet Katkısı otomatik katılım kapsamında sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, cayma süresinin bitimini takip eden ayda hesaplanır. Cayma süresi dolan birden fazla sözleşmesi olan çalışanın başlangıç devlet katkısı, cayma süresinin bittiği aydaki sözleşme başına ödenen katkı paylarının ağırlığı dikkate alınarak hesaplanır ve çalışanın sözleşmelerine paylaştırılır. Bu sözleşmelerden birinden ayrılma işlemi gerçekleşmesi durumunda, bu sözleşme için taahhüt edilen başlangıç devlet katkısı kalan sözleşmelerine dağıtılır. Dağıtım yapılacak birden fazla sözleşmenin olması halinde ilk dağıtımın yapıldığı, cayma süresinin bittiği aydaki sözleşme başına ödenen katkı paylarının ağırlıkları esas alınır.

Bütün sözleşmelerinden ayrılmak suretiyle sistemden ayrılmış olan çalışanın yeniden sisteme dahil olması halinde, başlangıç devlet katkısı yeniden hesaplanmaz.

Otomatik katılım kapsamındaki sözleşmeler için devlet katkısı üst sınırı BES sözleşmelerinin devlet katkısı limitinden ayrı hesaplanacaktır.

%30 oranındaki devlet katkısı teşviki ile 1.000 TL'lik başlangıç devlet katkısı teşviki için hak kazanma süreleri aynı olup, hak ediş süreleri aşağıda yer alan tabloda açıklanmıştır. (BES sistemindeki süre ve oranlarla aynıdır.)

Çalışanlardan sisteme girerken giriş aidatı veya sistemden ayrılma durumunda herhangi bir ertelenmiş aidat/ücret ödemesi alınmaz. Sistemde bulunduğu sürece, çalışanların emeklilik hesabındaki birikimleri üzerinden emeklilik şirketleri tarafından Fon İşletim Gider Kesintisi (FİGK) dışında bir kesinti yapılmaz. Otomatik katılım kapsamında işverenleri aracılığı ile bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanlara sunulan tüm fonlar için azami yıllık fon işletim gider kesintisi oranı (FİGK) % 0,85 olarak uygulanır. Mevzuat uyarınca otomatik katılım kapsamında sunulan emeklilik yatırım fonlarında FIGK dahil Fon Toplam Gider Kesintisi (FTGK) maksimum yıllık %1,09'u aşamaz.

Çalışanlar sisteme ilk girdiklerinde faizli veya faizsiz fon tercihi yapmaları istenir. Çalışan, tercih yapmazsa işverenin bildirdiği fon tercihi geçerli olur. Bu kapsamda, katkı payları, yapılan tercih doğrultusunda öncelikle planda yer alan "Başlangıç Fon"larına yönlendirilir. Katkı payları, Fon kuruluşunun tamamlanmasından sonra bu fondan ayrılmayı tercih eden çalışanlara, sonucu bağlayıcı olmamak kaydıyla, risk profil anketi sunulur. Katkı payları ve birikim katılımcı tercihi doğrultusunda sunulan farklı risk profilindeki fonlar/fon grupları aracılığı ile yatırıma yönlendirilir. Otomatik Katılım sertifikasında, bir yılını dolduran ve herhangi bir fon tercihinde bulunmayan çalışanların birikimleri, başlangıçtaki "faiz içeren" ve "faiz içermeyen" fon tercihlerinde herhangi bir değişiklik olmaması durumunda aynı tercihe göre standart fonda yatırıma yönlendirilecektir.

Hayır. Bu seçimi işverenleri onların adına yapmak durumundadır. İşveren, Hazine Müsteşarlığı tarafından uygun görülen bir emeklilik şirketi ile sözleşme yapabilecektir.

Çalışanın, otomatik katılım kapsamında yer alan her bir işvereni nezdinde otomatik katılım sözleşmesi açılacaktır.

Çalışan işten ayrılırsa tüm işlemlerini doğrudan emeklilik şirketi ile gerçekleştirecektir.

İş değişikliği yaptığı tarih itibarıyla Otomatik Katılım sözleşmesi bulunan bir çalışanın, bireysel emeklilik hesabındaki birikimi ve varsa ödenen devlet katkısı, yeni işyerinde çalışanlara sunulan bir grup emeklilik planı varsa, yeni işyerindeki plana talebi doğrultusunda aktarılabilir. Çalışanın sistemde kazandığı emekliliğe ve devlet katkısının hak edilmesine esas süresi, yeni işyerindeki planda aynen korunur.

Çalışan iş değiştirdiğinde, yeni çalışmaya başladığı işyerinde otomatik katılım kapsamında bir emeklilik planı yok ise veya kişinin çalışma ilişkisi sona ermiş ise, mevcut emeklilik planına kendisi devam edebilir. Bu durumda otomatik katılım sözleşmesinin olduğu emeklilik şirketine ödemeleri kendisi yapar (kredi kartı, banka hesabı vs kanalıyla).

Çalışanın katkı payı ödemeye devam etmeyi talep ederse, azami 3 ay ödemeye ara verebilir yada ayrılma işlemi gerçekleştirilir. Çalışan, katkı payı ödemeye yönelik talebini ya da ara verme talebini, işyeri değişikliğini/işten ayrılmayı izleyen ayın sonuna kadar, yazılı bir şekilde veya her türlü güvenli elektronik iletişim aracı ile emeklilik şirketine bildirmek zorundadır. İlgili talebin iletilmemesi halinde, sözleşmeden ayrılma işlemlerinin gerçekleştirileceğine dair yazılı bir şekilde veya güvenli elektronik iletişim araçlarıyla bildirimde bulunulur.

Çalışan iş değişikliği yaptığında, yeni işyerinde bir emeklilik planı bulunmuyorsa veya kişinin çalışma ilişkisi sona ererse, önceki işyerinde dâhil olduğu emeklilik planı kapsamında, en az ilgili takvim yılının ilk altı ayında uygulanacak aylık asgari brüt ücretin %3'ü oranında katkı payı ödeyerek sistemde kalmaya devam edebilir.

Evet, otomatik katılım sistem kapsamına giren tüm çalışanlar, ayrıca bireysel emeklilik sözleşmeleri olsa dahi, sisteme dahil olacak.

Hayır, otomatik katılım ile yeni sözleşme başlatılacaktır. Mevcut BES sözleşmeleri ayrı olarak devam edecektir.

Otomatik katılım kapsamında elde edilen emeklilik ve devlet katkısına esas süreler ile diğer hak ve yükümlülükler otomatik katılım kapsamındaki BES sözleşmeleri ile birleştirilemez.

Otomatik katılım sisteminde en az 10 yıl bulunan ve 56 yaşını tamamlayan çalışanlar emeklilik hakkı kazanır.

Emeklilik hakkını kullanarak sistemden ayrılan çalışanlar, aşağıdaki teşviklerden tamamen faydalanır:

1. Düzenli olarak hesabına ödenen %30 oranındaki devlet katkısı
2. 1.000 TL tutarındaki sisteme giriş esnasında verilen başlangıç devlet katkısı
3. Emeklilik hakkının kullanılması halinde bireysel emeklilik hesabında bulunan birikimi en az on yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana birikiminin %5 i oranında ek devlet katkısı

Çalışanlar birikimini 3 yolla alabilir:

1. Toplu Para
2. Programlanmış Geri Ödeme: Kendi belirleyeceği tutarda emekli maaşı şeklinde alır ve parasının tamamı sonlanıncaya kadar devam eder.
3. Yıllık Gelir Sigortası*: Ömür boyu emekli maaşı şeklinde alır.

*Bu tercihi kullanan çalışan, birikiminin %5'i kadar daha ek devlet katkısı teşvikinden faydalanabilir.